کد مطلب:301331 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:180
فاطمه در صلوات و درود با دیگر افراد اهل البیت شریک است
33- كعب بن عجره گوید: هنگامی كه این آیه شریفه نازل شد: «ان الله و ملائكته یصلون علی النبی یا ایها الذین امنوا صلو علیه و سلموا تسلیما» [1] عرض كردیم ای رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم ما می دانیم كه چگونه بر تو سلام كنیم، چگونه بر تو صلوات بفرستیم؟ حضرت فرمود: بگوئید: «اللهم صلی علی محمد و آل محمد»...
در روایت حاكم بدینگونه آمده است: گفتیم: ای رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم صلوات بر شما خانواده چگونه است؟ فرمود: بگوئید: «اللهم صلی علی محمد و آل محمد»
و روایت شده است كه حضرت فرمود: صلوات بریده و بی دنباله بر من
نفرستید، گفتند صلوات بریده چیست؟ فرمود اینكه بگوئید: «اللهم صلی علی محمد»و بعد ساكت شوید، بلكه بگوئید: اللهم صل علی محمد و آل محمد، [2] ... به آن حضرت گفته شد: اهل تو چه كسانی هستند؟ فرمود: علی و فاطمه و حسن و حسین. [3] .
علامه محقق مولی احد اردبیلی گوید: بدان كه مصنف (علامه حلی ره) در كتاب «المتهی» گوید: علماء ما بر وجوب صلوات بر آل آن حضرت اجماع دارند و آن چه كه در نماز می بایست گفت آنست كه گفته شود: اللهم صل علی محمد و آل محمد و دلالت می كند بر این مطلب روایتی كه از طریق اهل سنت از كعب الاحبار در كیفیت صلوات بر آن حضرت نقل شده است كه عده ای گفتند ای رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم كیفیت سلام دادن بر شما را می دانیم، بفرمائید چگونه بر شما صلوات بفرستیم؟ فرمود: بگوئید: اللهم صل علی محمد و آل محمد و شگفت آور است كه چرا اهل سنت این روایت را كنار گذاشته و از ذكر اهل البیت در صلوات خودداری كرده و می گویند: فرمود حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم كه این مطلب را سید حسن سفطی كه از بزرگان است بیان داشته است.
البته بر این مطلب روایات دیگری نیز دلالت می كند، و ظاهر آنست كه مصداق حقیقی «آل» همه امامان و حضرت زهراء می باشند نه اینكه از باب تغلیب و غلبه دادن باشد (كه آل بعضی از آنان باشند و از باب تغلیب همه را به طور مجاز شامل شود)، این معنی هم موافق لغت است و هم در عرف به آنان آل گفته می شود و هم در اخبار و احادیث وارد شده است.
از روایات وارده در شان نزول آیه تطهیر اختصاص داشتن آل به حضرت علی و فاطمه و دو فرزندش فهیمده نمی شود بلكه از آن جهت كه
آنان در آن زمان موجود بودند آنها را شامل شده است و انحصار به آنان حصر اضافی است نسبت به زنان حضرت می باشد كه به آنها فرمود شما به خیر و سلامت بوده ولی مشمول این آیه نمی باشید و لذا برخی از اصحاب به استناد این آیه عصمت آنان را ثابت كرده اند و لذا فرمایش محقق ثانی و شهید ثانی سزاوار و شایسته این مقام نیست. [4] .
علامه امینی گوید: دیلمی این حدیث را از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آورده است كه حضرت فرمود: دعا در پرده و حجاب است تا اینكه بر محمد و اهل بیتش صلوات فرستاده شود، اللهم صل علی محمد و آله.
این روایت را ابن حجر در صفحه 88 كتاب «الصواعق» از او نقل كرده است.
طبرانی در «الاوسط» از امیرالمومنین علیه السلام این روایت را آورده است كه فرمود: هر دعائی محجوب است تا اینكه بر محمد و آل محمد صلوات فرستاده شود.
حافظ هیثمی در «مجمع الزوائد» ج 10، صفحه 160 بعد از نقل حدیث گوید: رجال این حدیث موثق می باشند.
بیهقی و ابن عساكر و عده ای دیگر از علی علیه السلام به طور مرفوع عبارتی را نقل كرده اند كه معنایش اینست: دعا و نماز در بین آسمان و زمین معلق و آویزان هستند و به سوی پروردگار بالا نمی روند، تا اینكه بر حضرت رسول و خاندانش صلوات فرستاده شود. «شرح الشفاء» «تالیف خفاجی، ج 3، صفحه 506» [5] .
فخر رازی در تفسیر كبیرش گوید: مقصود از آل محمد كسانی هستند كه امرشان به او برمی گردد هر كسی كه بازگشت امرش به آن حضرت
شدیدتر و كامل تر باشد جزء آل محسوب می شود، و شكی نیست كه وابستگی و تعلق فاطمه و علی و حسن و حسین به حضرت رسول از شدیدترین و محكم ترین وابستگی ها و تعلقات بود. و این مطلب چون از طریق نقل متواتر به ما رسیده است، مطلبی علمی و یقینی است، لذا واجب است كه آنان را «آل» حضرت بدانیم. [6] .
و نیز گوید: اهل بیت حضرت رسول در پنج چیز با آن حضرت سماوی بودند، در سلام،السلام علیك ایها النبی، و خداوند فرمود: «سلام علی آل یاسین (سوره صافات / 120) و در صلوات بر آن حضرت و بر آنان در تشهد و در طهارت، خداوند متعال فرمود: «طه» یعنی ای طاهر، و فرمود: «و یطهركم تطهیرا» (احزاب / 33). و در تحریم صدقه و لزوم محبت، چنانكه فرمود: «فاتبعونی یحببكم الله» آل عمران، 31)و فرمود: «قل لا اسالكم علیه اجرا الا الموده فی القربی» (شوری، 22) [7] .
ابن حجر گوید: روایت صحیح از كعب بن عجره رسیده است كه: هنگامی كه این آیه نازل شد: «یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما» گفتیم ای رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم كیفیت سلام دادن به شما را دانستیم، چگونه بر شما صلوات بفرستیم؟ فرمود: بگوئید: اللهم صل علی محمد و آل محمد تا آخر حدیث.
سوال اصحاب بعد از نزول این آیه از آن حضرت درباره كیفیت صلوات و پاسخ حضرت آنان را بدینگونه ظهور دارد در اینكه مقصود از این آیه امر و دستور دادن به صلوات بر اهل بیت و آل آن حضرت است، و الا به دنبال نزول آیه، آنان از صلوات بر اهل بیت سوال نمی كردند و حضرت هم بدینگونه پاسخ نمیداد، و چون بدینگونه جواب فرمود، دلیل بر
آنست كه صلوات فرستادن بر آنان نیز، مورد امر و دستور الهی است و آن حضرت ایشان را جانشین خود قرار داده است، زیرا مقصود از صلوات بر آن حضرت، گرامی داشت و تعظیم بیشتری است از آن بزرگوار و تعظیم و بزرگداشت خاندان حضرت، تعظیم خود آن حضرت محسوب می شود و لذا هنگامی كه آنان را داخل كساء نمود عرضه داشت خداوندا اینان از من و من از آنهایم، صلوات و رحمت و آمرزش خشنودیت را شامل حال من و اینان بگردان و مقتضای اجابت این دعا آنست كه خداوند بر آنان به همراه آن حضرت صلوات و درود بفرستد و لذا از مومنین خواسته است تا به همراه آن حضرت بر آنان نیز صلوات بفرستند.
و روایت شده است كه فرمود: بر من صلوات ابتر و بی دنباله نفرستید، اصحاب پرسیدند صلوات بی دنباله چیست؟ فرمود اینكه می گوئید: اللهم صل علی محمد، و بعد خودداری می كنید، بلكه بگوئید: اللهم صل علی محمد و آل محمد. [8] .
[1] احزاب، 56، همانا خداوند و ملائكه اش بر پيامبر صلوات مي فرستند اي كسانيكه ايمان آورده ايد بر او صلوات فرستيد و به نحو مخصوصي سلام كنيد.
[2] قندوزي، ينابيع الموده / 295.
[3] مرعشي نجفي، سيد شهاب الدين، ملحقات احقاق الحق جلد 9/ 237 به نقل از عبدالوهاب شعراني و در «كشف الغمه» جلد 1/ 110 ط مصر.
[4] محقق اردبيل، احمد: شرح ارشاد الاذهان ج 2/ 276- 277، انتشارات جامعه مدرسين قم.
[5] علامه اميني، شيخ عبدالحسين، الغدير 2/ 304.
[6] رازي، فخرالدين، التفسير الكبير 27/ 166.
[7] ابن حجر، الصواعق المحرقه/ 147، و فرائد السمطين حمويني 1/ 1/ 35، مراجعه كنيد.
[8] ابن حجر، الصواعق المحرقه / 146.